नेम श्रावणमासाचा – राघवयादवीयम् – श्लोक १६वा

श्रावण वद्य द्वितीया, शके १९४२
….
राघवयादवीयम् – श्लोक १६वा – अनुलोम

सोरमारदनज्ञानोवेदेराकण्ठकुंभजम् ।
तं द्रुसारपटोनागानानादोषविराधहा ।।१६।।

अर्थ : तो राम जो अत्यंत महाज्ञानी, ज्याची वाणी म्हणजे वेद, ज्याला वेद मुखोद्गत आहेत, तो राम कुम्भज (कुंभ म्हणजे घटात जन्म झाला, म्हणून कुम्भज हे अगस्ती ऋषींचे एक नाव आहे.) ऋषीच्या जवळ पोहोचला. त्याने पवित्र झाडांच्या सालींची वस्त्रे (वल्कले) परिधान केली होती आणि ज्याने अत्यंत पापी अशा विराध (या नावाचा दंडकारण्यातील एक राक्षस) याचा संहार केला होता.
।। जय श्रीराम ।।

राघवयादवीयम् – श्लोक १६वा – विलोम

हाधराविषदोनानागानाटोपरसाद्रुतम् ।
जम्भकुण्ठकरादेवेनोज्ञानदरमारसः ।।१६।।

अर्थ : पृथ्वीला जलप्रदान करणाऱ्या, नाना किन्नर-गंधर्वांच्या सुरेल संगीतामध्ये रममाण होणाऱ्या देवाधिपती इंद्राने जम्भासुरसंहारकाचे (कृष्ण) आगमन होत आहे हे ऐकले आणि (एका) अज्ञान भयाने तो व्याकुळ झाला.
।। जय श्रीकृष्ण ।।
…….

रामकथा आणि कृष्णकथा एकाच वेळी वाचता येते, हे राघवयादवीयम् या संस्कृत श्लोकसंग्रहाचे वैशिष्ट्य आहे. कवी वेंकटाध्वरी यांनी या श्लोकसंग्रहाची रचना केली. या श्लोकांमधील पहिली ओळ वाचली, तर रामकथा होते (त्याला अनुलोम म्हणतात.) याच श्लोकाची अक्षरे उलट्या क्रमाने वाचली, तर ती कृष्णकथा होते. दररोज एका अनुलोम-विलोम श्लोकाचा मराठी अनुवाद येथे दिला जाणार आहे. हा अनुवाद रत्नागिरीतील निवृत्त संस्कृत शिक्षिका सौ. वंदना दिगंबर घैसास यांनी करून दिला आहे.

(राघवयादवीयम् या अद्भुत रचनेविषयी अधिक वाचण्यासाठी आणि आधीच्या श्लोकांचा अर्थ वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा.)
….

झोंपाळ्यावरची गीता हे पुस्तक घरपोच मागविण्यासाठी कृपया 9422382621 या क्रमांकावर संपर्क साधावा.

Follow Kokan Media on Social Media
Follow Kokan Media on Social Media

Leave a Reply