नेम श्रावणमासाचा – राघवयादवीयम् – श्लोक २१वा

श्रावण वद्य षष्ठी, शके १९४२
….
राघवयादवीयम् – श्लोक २१वा – अनुलोम

ताटकेयलवादेनोहारीहारिगिरासमः ।
हासहायजनासीतानाप्तेनादमनाभुवि ।।२१।।

अर्थ : ताटकापुत्र मारीच याचा शिरच्छेद केल्यामुळे प्रसिद्ध, आपल्या वाणीने पापाचा नाश करणारा, ज्याचे नाव मनमोहक आहे, अरेरे, असहाय सीता (आपला पती) त्या स्वामी रामाच्या विरहाने व्याकुळ झाली होती. (सुवर्णमृगाच्या रूपात आलेल्या मारीच राक्षसाने रामाच्या स्वरात हाक मारल्यामुळे)
।। जय श्रीराम ।।

राघवयादवीयम् – श्लोक २१वा – विलोम

विभुनामदनाप्तेनातासीनाजयहासहा ।
ससरागिरिहारीहानोदेवालयकेटता ।।२१।।

अर्थ : प्रद्युम्नासह (कृष्ण-रुक्मिणीचा पुत्र, शंकराने मदनाला जाळल्याने तोच पुढे कृष्णाच्या घरी जन्मला) देवलोकात संचार करणाऱ्या कृष्णाला अडविण्यामध्ये (इंद्र) पुत्र जयंताचा शत्रू, प्रद्युम्नाचा अहंकार आपल्या बाणवर्षावाने छाटून शांत करणारा, अथांग संपत्तीचा स्वामी, पर्वतांवर आक्रमण करणारा इंद्र, असमर्थ झाला होता.
।। जय श्रीकृष्ण ।।
…….

रामकथा आणि कृष्णकथा एकाच वेळी वाचता येते, हे राघवयादवीयम् या संस्कृत श्लोकसंग्रहाचे वैशिष्ट्य आहे. कवी वेंकटाध्वरी यांनी या श्लोकसंग्रहाची रचना केली. या श्लोकांमधील पहिली ओळ वाचली, तर रामकथा होते (त्याला अनुलोम म्हणतात.) याच श्लोकाची अक्षरे उलट्या क्रमाने वाचली, तर ती कृष्णकथा होते. दररोज एका अनुलोम-विलोम श्लोकाचा मराठी अनुवाद येथे दिला जाणार आहे. हा अनुवाद रत्नागिरीतील निवृत्त संस्कृत शिक्षिका सौ. वंदना दिगंबर घैसास यांनी करून दिला आहे.

(राघवयादवीयम् या अद्भुत रचनेविषयी अधिक वाचण्यासाठी आणि आधीच्या श्लोकांचा अर्थ वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा.)
….

झोंपाळ्यावरची गीता हे पुस्तक घरपोच मागविण्यासाठी कृपया 9422382621 या क्रमांकावर संपर्क साधावा.

Follow Kokan Media on Social Media
Follow Kokan Media on Social Media

Leave a Reply